Eswatini (phiên âm: “E-soa-ti-ni”; tiếng Swazi: eSwatini [ɛswáˈtʼiːni]), tên chính thức là Vương quốc Eswatini (tiếng Swazi: Umbuso weSwatini; tiếng Anh: Kingdom of eSwatini), cũng được biết với tên cũ Swaziland (phiên âm: “Soa-di-len”, /ˈswɑːzilænd/; SWAH-zee-land), là một quốc gia thuộc khu vực châu Phi. Đây là một quốc gia có diện tích tương đối nhỏ và không giáp biển. Nước này giáp với Nam Phi về ba phía bắc, tây, nam và giáp với Mozambique về phía đông. Tên gọi của đất nước này được đặt theo cái tên “Swazi”, một ngôn ngữ thuộc nhóm ngôn ngữ Bantu ở miền nam châu Phi.
Eswatini giành được độc lập từ Anh vào ngày 6 tháng 9 năm 1968. Hiện nay nước này là một quốc gia theo chế độ quân chủ chuyên chế. Nước này đang phải đối mặt với nhiều vấn đề xã hội nghiêm trọng, đặc biệt là đói nghèo và đại dịch HIV/AIDS. Tính đến năm 2018, Eswatini có tuổi thọ thấp thứ 12 trên thế giới, ở mức 58 tuổi. Dân số của Eswatini là dân số trẻ, với độ tuổi trung bình là 20,5 tuổi và những người từ 14 tuổi trở xuống chiếm 37,5% tổng dân số cả nước. Tỷ lệ tăng dân số hiện nay là 1,2%.
Eswatini là một quốc gia đang phát triển với nền kinh tế nhỏ. Với GDP bình quân đầu người là 4.145,97 đô la, nó được phân loại là một quốc gia có thu nhập trung bình thấp. Là thành viên của Liên minh Hải quan Nam Phi (SACU) và Thị trường chung Đông và Nam Phi (COMESA), đối tác thương mại địa phương chính của nó là Nam Phi. Các đối tác thương mại lớn ở nước ngoài của Eswatini là Hoa Kỳ và Liên minh Châu Âu. Phần lớn việc làm của đất nước được cung cấp bởi các lĩnh vực nông nghiệp và sản xuất. Eswatini là thành viên của Cộng đồng phát triển Nam Phi (SADC), Liên minh châu Phi, Khối Thịnh vượng chung Anh và Liên Hợp Quốc.
Bản đồ Eswatini online
Bạn có thể nhấn vào để xem bản đồ toàn màn hình.
Eswatini ở đâu? Bản đồ vị trí Eswatini
Eswatini là một quốc gia thuộc khu vực Nam Phi của Châu Phi
Bản đồ hành chính Eswatini
Lịch sử
Các vật cho thấy hoạt động của con người có từ thời đồ đá cũ, khoảng 200.000 năm trước, đã được tìm thấy ở Eswatini. Những bức tranh nghệ thuật trên đá thời tiền sử có niên đại từ c. 27.000 năm trước, đến gần thế kỷ 19, có thể được tìm thấy ở nhiều nơi trên khắp đất nước.
Cư dân Swazi (thế kỷ 18 – 19)
Cư dân đầu tiên xuất hiện tại Eswatini là những bộ tộc Khoisan sống bằng nghề săn bắn. Sau đó, một dòng người Bantu rất lớn đã tràn vào vùng đất này. Bằng chứng về sự phát triển của ngành trồng trọt cũng như sử dụng công cụ bằng sắt đã được phát hiện và xác định vào khoảng thế kỷ IV. Bên cạnh đó, những tổ tiên của người Sotho và Nguni cũng đến đây trong khoảng thời gian trước thế kỷ XI.
Những người định cư Swazi, sau đó được gọi là Ngwane (hoặc bakaNgwane) trước khi đến Eswatini, đã được định cư trên bờ sông Pongola. Trước đó, họ đã định cư ở khu vực sông Tembe gần Maputo, Mozambique ngày nay. Tiếp tục xung đột với người Ndwandwe đã đẩy họ ra xa hơn về phía bắc, với Ngwane III thành lập thủ đô của mình tại Shiselweni dưới chân đồi Mhlosheni.
Dưới thời Sobhuza I, người Ngwane cuối cùng đã thành lập thủ đô của họ tại Zombodze ở vùng trung tâm của Eswatini ngày nay. Trong quá trình này, họ đã chinh phục và kết hợp các gia tộc lâu đời của đất nước được biết đến với tên Swazi là Emakhandzambili.
Quyền tự trị của nhà nước Swazi chịu ảnh hưởng của sự cai trị của Anh và Hà Lan ở miền nam châu Phi trong thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20. Năm 1881, chính phủ Anh đã ký một công ước công nhận nền độc lập của Swazi bất chấp cuộc tranh giành châu Phi đang diễn ra vào thời điểm đó. Sự độc lập này cũng được công nhận trong Công ước Luân Đôn năm 1884.
Lịch sử hiện tại
Vào những năm 1890, nước Cộng hòa Transvaal tuyên bố chủ quyền đối với Eswatini nhưng chưa kịp thiết lập chế độ cai trị tại đây thì cuộc Chiến tranh Boer thứ hai (1899–1902) giữa hai nước cộng hòa của người Boer và người Anh nổ ra. Kết quả người Boer thất bại và Eswatini được đặt dưới chế độ bảo hộ của Liên Hiệp Anh. Nước này giành được độc lập và trở thành một thành viên của Khối thịnh vượng chung Anh vào ngày 6 tháng 9 năm 1968. Từ đó đến nay, Eswatini là một nước theo chế độ quân chủ chuyên chế.
Năm 2011, Swaziland bị khủng hoảng kinh tế, do các khoản thu SACU giảm. Điều này khiến chính phủ yêu cầu một khoản vay từ nước láng giềng Nam Phi. Tuy nhiên, họ không đồng ý với các điều kiện của khoản vay, trong đó bao gồm các cải cách chính trị.
Trong thời gian này, đã có áp lực gia tăng đối với chính phủ Eswatini để thực hiện nhiều cải cách. Các cuộc biểu tình công khai của các tổ chức dân sự và công đoàn trở nên phổ biến hơn. Bắt đầu từ năm 2012, những cải tiến trong biên lai SACU đã giảm bớt áp lực tài khóa đối với chính phủ Swazi. Một quốc hội mới, lần thứ hai kể từ khi ban hành hiến pháp, đã được bầu vào ngày 20 tháng 9 năm 2013. Vào thời điểm này, nhà vua tái bổ nhiệm Sibusiso Dlamini làm thủ tướng lần thứ ba.
Bản đồ vật lý Eswatini
Địa lý
Eswatini có diện tích khoảng 17.364 km, hơi nhỏ hơn bang New Jersey của Hoa Kỳ. Nó giáp với tỉnh Mpumalanga của Nam Phi ở phía bắc, tây và nam và với Mozambique ở phía nam. Một phần của vùng Thượng veld, phía tây đất nước, là khu vực có rừng. Vùng Trung veld có những ngọn đồi và thung lũng; và vùng Nam veld với các loại cây bụi. Bốn dòng sông lớn nhất của Eswatini là Komati, Usutu, Mbuluzi và Ngwavuma. Điểm thấp nhất là lòng sông Usutu, và điểm cao nhất là đỉnh Emlembe cao 1.862 m.
Khí hậu
Eswatini có khí hậu từ nhiệt đới đến cận ôn đới. Mưa chủ yếu rơi vào mùa hè. Mùa đông là mùa khô. Lượng mưa hàng năm cao nhất ở Thợng veld, giữa 1.000 và 2.000 mm (39,4 và 78,7 in) tùy theo năm. Càng về phía đông, mưa càng ít, với Lowveld ghi 500 đến 900 mm (19,7 đến 35,4 in) mỗi năm. Biến động về nhiệt độ cũng liên quan đến độ cao của các vùng khác nhau. Nhiệt độ của vùng Thượng veld ôn hòa và hiếm khi nóng một cách khó chịu, trong khi Hạ veld có thể ghi nhận nhiệt độ khoảng 40 °C (104 °F) vào mùa hè.
Biến đổi khí hậu ở Eswatini chủ yếu thể hiện rõ ở việc thay đổi lượng mưa – bao gồm cả sự biến đổi, hạn hán kéo dài và cường độ bão tăng cao. Đổi lại, điều này dẫn đến sa mạc hóa, tăng sự mất an ninh lương thực và giảm dòng chảy của sông. Mặc dù chịu trách nhiệm cho một phần không đáng kể trong tổng lượng khí thải nhà kính toàn cầu, Eswatini dễ bị ảnh hưởng bởi tác động của biến đổi khí hậu. Chính phủ Eswatini đã bày tỏ lo ngại rằng biến đổi khí hậu đang làm trầm trọng thêm các thách thức xã hội hiện tại như nghèo đói, tỷ lệ nhiễm HIV cao và mất an ninh lương thực và sẽ hạn chế mạnh mẽ khả năng phát triển của đất nước, theo Tầm nhìn năm 2022. Về mặt kinh tế, biến đổi khí hậu đã ảnh hưởng xấu đến Eswatini. Ví dụ, hạn hán 2015-2016 làm giảm xuất khẩu sản xuất đường và nước giải khát tập trung (xuất khẩu kinh tế lớn nhất của Eswatini). Nhiều mặt hàng xuất khẩu chính của Eswatini là các sản phẩm nông nghiệp thô và do đó dễ bị ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu.
Biến đổi khí hậu
Biến đổi khí hậu ở Eswatini chủ yếu thể hiện rõ ở việc thay đổi lượng mưa – bao gồm cả sự biến đổi, hạn hán kéo dài và cường độ bão tăng cao. Đổi lại, điều này dẫn đến sa mạc hóa, tăng sự mất an ninh lương thực và giảm dòng chảy của sông. Mặc dù chịu trách nhiệm cho một phần không đáng kể trong tổng lượng khí thải nhà kính toàn cầu, Eswatini dễ bị ảnh hưởng bởi tác động của biến đổi khí hậu. Chính phủ Eswatini đã bày tỏ lo ngại rằng biến đổi khí hậu đang làm trầm trọng thêm các thách thức xã hội hiện tại như nghèo đói, tỷ lệ nhiễm HIV cao và mất an ninh lương thực và sẽ hạn chế mạnh mẽ khả năng phát triển của đất nước, theo Tầm nhìn 2022. Về mặt kinh tế, biến đổi khí hậu đã ảnh hưởng xấu đến Eswatini.. Ví dụ, hạn hán 2015-2016 làm giảm xuất khẩu sản xuất đường và nước giải khát tập trung (xuất khẩu kinh tế lớn nhất của Eswatini). Nhiều mặt hàng xuất khẩu chính của Eswatini là các sản phẩm nông nghiệp thô và do đó dễ bị ảnh hưởng bởi khí hậu thay đổi.
Hệ động thực vật
Có 507 loài chim ở Eswatini, bao gồm 11 loài bị đe dọa toàn cầu và bốn loài được giới thiệu, và 107 loài động vật có vú đặc hữu ở Eswatini, bao gồm tê giác đen cực kỳ nguy cấp ở miền Nam và bảy loài nguy cấp hoặc đang bị đe doạ khác. Các khu vực được bảo vệ của Eswatini bao gồm bảy khu bảo tồn thiên nhiên, bốn khu bảo tồn biên giới và ba khu bảo tồn động vật hoang dã hoặc trò chơi. Công viên quốc gia hoàng gia Hlane, công viên lớn nhất ở Eswatini, rất phong phú về đời sống của loài chim, bao gồm kền kền lưng trắng, kền kền mặt trắng và kền kền mũi đất, những chim săn mồi như đại bàng võ, dơi, và đại bàng dài, và nơi làm tổ cực nam của cò marabou. Hệ động vật tự nhiên của Eswatini đã bị suy giảm nghiêm trọng trong những năm gần đây vì sự hủy hoại môi trường sống do sự lây lan của quần thể người và các loài đại diện như linh dương, hà mã, tê giác, hươu cao cổ và ngựa vằn được tìm thấy phần lớn trong các khu bảo tồn. Tuy nhiên, những động vật có vú nhỏ hơn như khỉ đầu chó, khỉ, chó rừng và cầy mangut vẫn có thể gặp phải và một số loại rắn có phân bố rộng. Cá sấu cũng phổ biến ở các dòng sông Lowveld. Cuộc sống của chim rất phong phú trong mỗi môi trường sống và bao gồm cả quần thể cư trú và di cư (sinh sản và không giao phối).