Xã Xuân Giang, huyện Sóc Sơn - Quy hoạch - Bản đồ - Tổng quan

Xuân Giang là một xã của huyện Sóc Sơn, thành phố Hà Nội.

Lịch sử hình thành xã Xuân Giang

Xã Xuân Giang là 1 bộ phận của Huyện Sóc Sơn. Trước thuộc tổng Dũng Tiến, tổng này gồm xã Xuân Giang cộng với làng Tiên Tảo và làng Bắc Vọng.

Trong quá khứ, khi cách mạng tháng 8 năm 1945 thành công, nhà nước Việt Nam có chủ trương thành lập đơn vị xã thay cho đơn vị tổng. Tổng Đan Tảo được tách ra làm hai xã, các thôn Tiên Tảo, Lương Phúc lập thành xã Thiên Phúc, thôn Tăng Long, Bắc Vọng lập thành xã Tăng Long.

Tháng 7 năm 1949, để phục vụ cuộc chiến với thực dân Pháp, chính quyền Việt Nam đã sáp nhập 2 xã Đại Cát và Thiên Phúc để thành lập xã Dũng Tiến. Cuối năm 1949, tiếp tục gộp 2 xã Tăng Phúc (gồm các thôn: Bắc Vọng, Tăng Long, Lương Phúc) và xã Dũng Tiến (gồm các thôn Tiên Tảo, Lương Xuân, Đại Phùng, Ngọc Hà, Xuân Tảo, Đại Tảo, Yên Sào, Lai Cách) lại và lấy tên là xã Dũng Tiến.

Sau cải cách ruộng đất năm 1955, xã Dũng Tiến được tách ra thành Việt Long và Xuân Giang, riêng thôn Bắc Vọng được cắt về xã Bắc Phú.

Địa giới hành chính

Xuân Giang có 5 thôn.

Thôn Lai Cách: Tức Đại Lai Quốc. Nằm ở phía bắc của xã, là thôn có dân số lớn nhất xã Xuân Giang. Phía đông giáp với xã Bắc Phú, Phía tây giáp Thôn Yên Sào và xã Tân Minh, phía Nam giáp Thôn Đại Tảo, Xuân Tảo, Phía đông giáp xã Việt Long.Làng có truyền thống khoa bảng cùng với làng Xuân Tảo.
Thôn Xuân Tảo: Là thôn có dân số chiếm thứ nhì xã. Phía đông giáp thôn Ngọc Hà, phía tây giáp thôn Đại Tảo, phía nam giáp sông Cà Lồ, sang bên kia sông là tỉnh Bắc Ninh, phía bắc là thôn Lai Cách.
Thôn Đại Tảo: Nằm ở phía nam của xã, là thôn có dân số lớn thứ ba xã Xuân Giang. Làng có truyền thống võ thuật thể thao. Với câu ca dao “Văn Đan Võ Đại”. Ý rằng thôn Đan Tảo thì nói chuyện hay, thôn Đại Tảo thì đánh võ giỏi.Phía đông giáp thôn Xuân Tảo, phía tây giáp xóm Thá, phía nam giáp sông Cà Lồ, phía bắc giáp thôn Lai Cách.Có trường THPT Xuân Giang
Thôn Ngọc Hà: Người dân hiền hòa chất phác. Là thôn có dân số chiếm thứ tư xã. Phía đông giáp xã Việt Long, phía tây giáp thôn Xuân Tảo, phía nam giáp sông Cà Lồ, sang bên kia sông là tỉnh Bắc Ninh, phía bắc giáp thôn Lai Cách.
Thôn Yên Sào: Là thôn bé nằm ở phía tây bắc của xã. Phía đông giáp thôn Lai Cách, phía tây giáp xã Tân Minh và xã Đức Hòa, phía nam giáp xóm Thá và sông Cà Lồ, phía bắc giáp xã Bắc Phú. Có tục rước cỏ voi ở hội đến Sóc vào ngày mùng 6 tháng giêng. Truyền thuyết kể lại rằng khi Thánh Gióng đi đánh giặc Ân đã đi qua làng ông chống gậy để voi ngựa nghỉ. Dân làng đã đem cỏ ra cho voi ngựa ăn. Từ đó làng tên là Yên Gậy dần dần đọc chệch đi là Yên Sào. Làng gồm 2 phần đó là làng Yên Sào cũ và làng dưới giáp sông Cà Lồ cách nhau bởi khu Thá. Làng Yên Sào xưa kia gồm 4 xóm: xóm Trên, xóm Giữa và xóm Dưới liền nhau; xóm Thá nằm ở ven sông Cà Lồ và cách biệt với 3 xóm kia (khoảng 500m). Đây là sự khác biệt căn bản giữa làng Yên Sào với 4 làng khác thuộc xã Xuân Giang. Đất làng Yên Sào còn bao gồm cả khu vực pốt Thá- là một quần thể 5 lô cốt của Pháp để lại. Hiện nay do sự phát triển dân số nên dân cư đã ra làm nhà hầu như gần hết khu vực này, chỉ còn lại một khu trung tâm làm chợ, xây Chùa của làng và Đền Bạch Đa. Có tất cả 8 dòng họ sống trong làng Yên Sào: họ Nguyễn Đan là đông nhất, 4 họ Nguyễn Văn, họ Nguyễn Xuân, họ Trương, họ Vũ. Yên Sào theo nghĩa tiếng Hán là tổ ấm an lành, mọi người con của làng dù có đi muôn nơi làm ăn vẫn luôn nhớ về tổ ấm thiêng liêng của mình

Bản đồ vị trí và địa giới hành chính Xã Xuân Giang, huyện Sóc Sơn — Bản đồ vị trí xã Xuân Giang, huyện Sóc Sơn

Phân chia hành chính xã Xuân Giang

Xuân Giang có 5 thôn và 1 xóm.

Thôn Lai Cách: Tức Đại Lai Quốc. Nằm ở phía bắc của xã, là thôn có dân số lớn nhất xã Xuân Giang. Phía đông giáp với xã Bắc Phú, Phía tây giáp Thôn Yên Sào và xã Tân Minh, phía Nam giáp Thôn Đại Tảo, Xuân Tảo, Phía đông giáp xã Việt Long.Làng có truyền thống khoa bảng cùng với làng Xuân Tảo.

Thôn Xuân Tảo: Là thôn có dân số chiếm thứ nhì xã. Phía đông giáp thôn Ngọc Hà, phía tây giáp thôn Đại Tảo, phía nam giáp sông Cà Lồ, sang bên kia sông là tỉnh Bắc Ninh, phía bắc là thôn Lai Cách.

Thôn Đại Tảo: Nằm ở phía nam của xã, là thôn có dân số lớn thứ ba xã Xuân Giang. Làng có truyền thống võ thuật thể thao. Với câu ca dao “Văn Đan Võ Đại”. Ý rằng thôn Đan Tảo thì nói chuyện hay, thôn Đại Tảo thì đánh võ giỏi.Phía đông giáp thôn Xuân Tảo, phía tây giáp xóm Thá, phía nam giáp sông Cà Lồ, phía bắc giáp thôn Lai Cách.

Thôn Ngọc Hà: Người dân hiền hòa chất phác. Là thôn có dân số chiếm thứ tư xã. Phía đông giáp xã Việt Long, phía tây giáp thôn Xuân Tảo, phía nam giáp sông Cà Lồ, sang bên kia sông là tỉnh Bắc Ninh, phía bắc giáp thôn Lai Cách.

Thôn Yên Sào: Là thôn bé nằm ở phía tây bắc của xã. Phía đông giáp thôn Lai Cách, phía tây giáp xã Tân Minh và xã Đức Hòa, phía nam giáp xóm Thá và sông Cà Lồ, phía bắc giáp xã Bắc Phú. Có tục rước cỏ voi ở hội đến Sóc vào ngày mùng 6 tháng giêng. Truyền thuyết kể lại rằng khi Thánh Gióng đi đánh giặc Ân đã đi qua làng ông chống gậy để voi ngựa nghỉ. Dân làng đã đem cỏ ra cho voi ngựa ăn. Từ đó làng tên là Yên Gậy dần dần đọc chệch đi là Yên Sào. Làng gồm 2 phần đó là làng Yên Sào cũ và làng dưới giáp sông Cà Lồ cách nhau bởi khu Thá.

Khu Ba Hàng (Xóm Thá): Vốn là 1 dải đất nhỏ ven đường lớn, từng là đất của các thôn Yên Sào, Đại Tảo sau tách ra thành 1 thị tứ. Là một khu nhỏ nằm dải rác ven khu đường phát triển kinh tế mạnh nhất xã. Phía đông giáp thôn Đại Tảo, phía tây giáp xã Đức Hòa, phía nam và phía bắc giáp thôn Yên Sào. Có trường THPT Xuân Giang và chi nhánh phòng khám đa khoa Xuân Giang.