Xã Đa Lộc, huyện Đồng Xuân - Quy hoạch - Bản đồ - Tổng quan

Đa Lộc là một xã của huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên.

Thông tin tổng quan:
Vùng:	Duyên hải Nam Trung Bộ
Diện tích:	49.52 km²
Dân số:	4094 người (1999)
Mật độ:	83 người/km² (1999)
Mã hành chính:	22084.0

Lịch sử hình thành xã Đa Lộc

Đa Lộc là một vùng đất giàu truyền thống cách mạng, nhân dân của xã có lòng yêu nước nông nàn, có truyền thống cách mạng, kiên quyết đấu tranh giữ nước. Trong 02 cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ cứu nước, Đa Lộc là vùng căn cứ cách mạng, nhân dân che chở, đùm bọc, cưu mang bộ đội, cùng nhau chiến đấu giải phóng đất nước.

Thời kỳ kháng chiến chống Pháp

Giai đoạn 1930 – 1945

Năm 1945: tên của xã là xã Đăng Lưu, huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên. Xã chia thành 03 thôn là: Lộc Bắc, Lộc Trung và Lộc Nam.

Trong thời gian này nhờ địa hình hiểm trở, dân số thưa thớt nên thực dân Pháp chưa kiểm soát được.

Chưa thành lập tổ chức Đảng.

Giai đoạn 1945 – 1954

Năm 1947: xã Đăng Lưu nhập địa giới hành chính vào xã Xuân Lãnh và trở thành thôn Lãnh Lộc của xã Xuân Lãnh, huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên.

Trong thời gian này chưa thành lập Chi bộ, Đảng bộ mà chỉ có 02 liên tổ Đảng với 30 đồng chí. Về hành chính: có thôn đội trưởng, công an thôn.

Trong thời gian kháng chiến chống Pháp, trường huấn luyện quân sự đóng trên địa bàn thôn Lãnh Lộc (xã Đa Lộc hiện nay) có nhiệm vụ đào tạo, huấn luyện lực lượng vũ trang để chống giặc. Đặc biệt năm 1953 cán bộ chính trị của tỉnh tập trung huấn luyện, chỉnh huấn đã ở cùng nhân dân được nhân dân che chở, đùm bọc.

Giai đoạn này có một sự kiện lớn diễn ra đó là trận chiến ác liệt ở đèo Cổ Mã chống lại sự càn quét của giặc.

Thời kỳ chiến tranh chống Mỹ

Năm 1955 Mỹ và chính quyền Ngô Đình Diệm ra sức phá hoại hiệp định Giơnevơ, chúng thực hiện chính sách “tố cộng, diệt cộng” đánh phá điên cuồng, bắt giết, sát hại đảng viên và nhân dân yêu nước, đàn áp phong trào đấu tranh của nhân dân. Chúng thành lập Ban quản trị ở xã, nhiều đảng viên của xã bị bắt giết, tù đày. Phong trào cách mạng của xã bị tổn thất nặng nề lâm vào tình thế hiểm nghèo.

Trước tình hình bị đàn áp ráo riết của địch, lực lượng cách mạng đã tản cư, sơ tán nhân dân, chuyển sang hoạt động và đánh du kích.

Năm 1961: Lực lượng cách mạng về phát động quần chúng tổ chức thành lập mũi công tác của huyện.

Năm 1962: Nhằm thực hiện chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” để tách lực lượng cách mạng ra khỏi dân chúng. Địch dùng máy bay trực thăng đổ bộ, càn quét, bắt dân, dồn dân vào Xuân Lãnh để giành lại địa bàn nông thôn, nắm dân, cô lập cách mạng và từng bước tiêu diệt lực lượng của ta.

Với đà thắng lợi của cách mạng ở Miền Nam, phong trào cách mạng ở xã từng bước được củng cố và phát triển, kết hợp đấu tranh vũ trang với đấu tranh chính trị, đánh địch bằng 3 mũi giáp công, trên 3 vùng chiến lược; đẩy mạnh chiến tranh du kích tiêu hao sinh lực địch, hỗ trợ cho nhân dân đấu tranh chống càn quét và phá ấp chiến lược ở thôn Lãnh Trường, xã Xuân Lãnh. Nhiều trận lực lượng vũ trang của xã tiến công các căn cứ địch, diệt hàng trăm tên điển hình là trận đánh lớn và ác liệt vào tháng 12/1962 (tại Trường Tiểu học Đa Lộc bây giờ) gây thiệt hại nghiêm trọng cho địch.

Năm 1963: Cấp trên về chỉ đạo thành lập 10 Chi bộ thôn và Mặt trận dân tộc giải phóng Miền nam Việt Nam.

Năm 1965 đơn vị D300-D405 là đơn vị đặc công quân khu 5 đóng quân trên địa bàn giáp ranh với xã đã được nhân dân đùm bọc, cưu mang dù điều kiện sinh hoạt lúc bấy giờ còn rất khó khăn.

Trên đà phát triển chung của đất nước, hiện nay Đa Lộc đang thay da, đổi thịt từng ngày. Nhiều công trình lớn đã được thi công như trạm y tế, hồ chứa nước Kỳ Châu, đường tránh trú bão Sông Cầu – Đồng Xuân. Trình độ dân trí được nâng lên rõ rệt, phương tiện đi lại, phương tiện nghe nhìn của người dân đều đầy đủ. Tuy nhiên giao thông chưa được hoàn thiện, nhất là đoạn ĐT 644 từ Đa Lộc đi Xuân Lãnh, mùa mưa lầy lội, mùa nắng bụi bặm.